Dit jaar viert de vereniging Hoekschewaards Landschap (HWL) haar 50-jarige jubileum. Het jubileumjaar staat in het teken van terugblikken, de huidige stand van de natuur en er wordt vooruit gekeken. Hoe ziet ons eiland er over vijftig jaar uit? Deze vraag gaat volgens Thijs Jasperse, voorzitter van HWL, ons allemaal aan. “Natuurliefhebbers, ondernemers, boeren, kunstenaars, gemeente en inwoners: we moeten allemaal samenwerken om de toekomst van ons prachtige eiland veilig te stellen.”
De eerste stappen van deze samenwerking zijn reeds ingezet met de ontwikkeling van het ‘Lonkend perspectief Hoekschewaards Landschap in 2073’. In samenwerking met verschillende partijen zijn de eerste schetsen gemaakt van een mogelijk toekomstbeeld. Deze schetsen zijn bedoeld om de gezamenlijke dialoog op gang brengen. En dat is volgens Thijs hard nodig, want “het stedelijk en industrieel gebied ten noorden van de Hoeksche Waard kijk met grote gretigheid naar onze open ruimte.”
“Het stedelijk en industrieel gebied ten noorden van de Hoeksche Waard kijk met grote gretigheid naar onze open ruimte.”
Lonkend perspectief
Het ‘Lonkend perspectief’ behelst vier thema’s: natuur, recreatie, landbouw en wonen. Onderwerpen die ons allemaal en elkaar raken. Juist daarom is samenwerken volgens Thijs zo ontzettend belangrijk. “Hoe gaan we bijvoorbeeld om met recreatie? Ons polderlandschap biedt geweldige mogelijkheden voor natuurrecreatie, maar hier zijn nog veel kansen onbenut. Zo ontbreekt het in veel gevallen aan een goede wandelpadenstructuur. Het is goed om hierover in gesprek te gaan met agrariërs. Ook voor ondernemers in de horeca liggen er kansen. Door samen te werken, versterken we de betrokkenheid, maken we de weg vrij naar innovaties en vinden we antwoorden op complexe uitdagingen. Hiervoor werken we altijd met de natuur mee en zoeken we naar de juiste balans.”
Als voorbeeld noemt Thijs het plan ‘Piershilse Gat Plus ‘ (PGP). Op initiatief van HWL investeren diverse samenwerkende partijen in de toekomstbestendige inrichting van het gebied. De integrale aanpak moet zorgen voor synergie tussen de verschillende doelgroepen, waarbij belangen worden gedeeld en het resultaat meer is dan de som der delen. Thijs licht toe: “Kreken en oevers worden hersteld. Door de groenblauwe dooradering te versterken, zorgen we voor meer biodiversiteit en een veerkrachtig ecosysteem. Er is ook gekeken naar recreatieve mogelijkheden, waarbij we aansluiting zoeken met bestaande (wandel)verbindingen. Verder helpen we de landbouw met een beschikbaarheid van zoetwater voor de beregening. Op dit moment is het wachten op de besluitvorming. ”
Vijf voor twaalf
“De Hoeksche Waard is een innovatieve regio en onze gemeente is de grootste in oppervlakte van Zuid-Holland, dus we hebben echt wel wat in de pap te brokkelen, maar dan moeten we wel komen met een gefundeerd plan. Het ‘Lonkend perspectief’ is daartoe een eerste aanzet. Het is belangrijk dat we samen een vuist maken. De annexatie door Rotterdam ligt op de loer. Welke gevolgen heeft dit voor ons mooie, ruimtelijke landschap, de landbouw en het woonklimaat? En vergeet de klimaatverandering niet. Het is vijf voor twaalf. De zeespiegelstijging dwingt ons om vooruit te kijken. Door te investeren in natuur(herstel) kunnen we meer ruimte bieden aan de dynamiek van het water en dragen we bij aan veilig wonen. Ook hieruit blijkt weer dat een integrale aanpak essentieel is.”
Feestjaar
Naast een programma van jaarlijks terugkerende activiteiten, staan er dit jaar veel feestelijke extra’s op het programma. Zo is er ter gelegenheid van het jubileumjaar in samenwerking met Waterschap Hollandse Delta, Staatsbosbeheer, Natuurmonumenten en gemeente Hoeksche Waard een lijst opgesteld van de 17 iconische dieren- en plantensoorten in de Hoeksche Waard. Thijs licht toe: “Deze soorten zijn bepalend voor de natuur en het landschap op ons eiland. We hebben onder andere een interactief ganzenbordspel ontwikkeld dat gebruikt kan worden om meer te weten te komen over deze iconen en hun leefomgeving. We gebruiken dit onder andere in ons educatieprogramma voor basisscholen. We werken nu trouwens ook aan een programma voor middelbare scholen en het beroepsonderwijs.
We willen de jeugd meer actief betrekken bij onze vereniging. De jeugd heeft de toekomst. We hebben op dit gebied al mooie stappen gemaakt. Onder andere met onze vernieuwde website en onze zichtbaarheid op social media. Verder krijgt de Hoeksche Waard een eigen documentaire met als titel ‘Hoeksche Waarde’. Filmmakers Eelco Romeijn en André de Geus, bekend van de populaire televisieserie ‘De Baardmannetjes, geven in een reels korte documentaires een intrigerend inkijkje in het samenspel van mens en natuur in de Hoeksche Waard.”
Een andere speciale activiteit is het Takkenfeest met hierin een hoofdrol voor de knotwilg; één van de Hoeksche Waardse iconen. Verschillende kunstenaars zijn het hele jaar druk bezig (geweest) met het maken van objecten van wilgentakken, variërend van vrije vormen en waterkunst tot sprookjesfiguren en levende bankjes. Je komt deze kunstwerken tegen langs de speciale HWL fietsroutes.
Toch een korte terugblik
De blik van HWL is vooral gericht op de toekomst, maar we zijn ook benieuwd hoe de vereniging vijftig jaar geleden is ontstaan. Thijs vertelt: “Vroeger had je een vereniging natuurbehoud, in de eerste instantie opgericht vanwege de zorgen om de verwildering van de natuur. Hieruit zijn onder andere de huidige knotploegen ontstaan, waarmee we zorgen voor het onderhoud en behoud van de knotwilgen in de Hoeksche Waard. Dit zijn er nu zo’n 10.000.
Naast deze vereniging was er ook een meer ‘rebelse variant’: HWL Alarm. Zij voerden voornamelijk actie en verzet tegen ‘de vervuilers’. Al snel vonden de twee partijen elkaar en dat vormde vijftig jaar geleden de basis voor het huidige HWL. Vandaag de dag richten we ons hoofdzakelijk op behoud, bescherming, beheer en ontwikkeling van natuur en landschap in de Hoeksche Waard. We hebben circa 1.800 leden met ruim 300 actieve vrijwilligers, die georganiseerd zijn in dertig werkgroepen. Zonder hen zouden wij niet zulk mooi werk kunnen doen, maar ook de hulp van ondernemers en instanties in de Hoeksche Waard is onmisbaar.
Denk mee over de toekomst van de Hoeksche Waard én doe mee, want samen zorgen we voor een Hoeksche Waard waar het fijn wonen, werken, ondernemen en recreëren is.”
Denk én doe mee
Wil je meer informatie, meedoen aan één van de brainstormsessies in het kader van het ‘Lonkend perspectief’ of lid worden? Of misschien heb je een goed idee dat je graag wilt delen? Kijk op www.hwl.nl voor de mogelijkheden. Hier vind je ook een overzicht van de verschillende jubileumactiviteiten.
